Năm 2018, Hội đồng Ca cao Quốc tế (ICC) đã xếp Việt Nam vào nhóm những nước trồng ca cao có sản phẩm ca cao đạt được hương vị tốt nhất. Giống ca cao được trồng ở nước ra là giống lai Trinitario - giống có chất lượng cao nằm trong top 10% loại hạt “hương vị” trên toàn thế giới.
Thị trường có loại giá chỉ khoảng 100.000 đồng/kg có loại gần cả triệu một kg. Đây là những câu hỏi phổ biến của người tiêu dùng khi mua sản phẩm bột ca cao nguyên chất.
Loại hạt này không chỉ có hương vị thơm ngon, loại hạt này còn chứa nhiều dưỡng chất như protein, lipid và carbohydrate giúp cung cấp những năng lượng cần thiết cho cơ thể. Dưới đây là một số tác dụng tốt cho sức khoẻ của loại hạt này.
Quả cacao rất quen thuộc với người Việt nhưng công dụng thực sự của nó lại ít người biết đến. Ảnh minh họa.
Chống oxy hoá hiệu quả: Ca cao là một trong những nguồn polyphenol phong phú, có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ. Chất chống oxy hóa trong ca cao có tác dụng cải thiện hệ tiêu hóa. Nếu gặp phải trường hợp khó tiêu, cơ thể sẽ tích tụ độc tố và làm giảm sự trao đổi chất. Chỉ cần sử dụng một ít sôcôla đen cũng đủ giúp bạn cải thiện tình trạng này.
Tạo cảm giác vui vẻ: Tryptophan là acid amin thiết yếu sẵn có trong ca cao. Chính nhờ tryptophan, ca cao phát huy tác dụng an thần đồng thời làm cho người dùng cảm thấy vui vẻ. Tryptophan tham gia quá trình sản xuất serotonin, hormon hạnh phúc và melatonin, hormon giấc ngủ. Cơ thể có nồng độ melatonin thích hợp sẽ dẫn đến hiện tượng buồn ngủ và thúc đẩy bạn ngủ nhanh hơn. Đặc biệt, cả hai hormon, serotonin và melatonin phát huy tác dụng thư giãn và điều chỉnh nhịp thức và ngủ một ngày. Cơ thể chúng ta không có khả năng tự tạo ra tryptophan, thế nên chúng ta cần cung cấp qua thực đơn hàng ngày. Ca cao là nguồn lý tưởng cung cấp acid amin này. Một ly nước ca cao nóng là liều “thuốc bổ” hoàn hảo mang lại giấc ngủ nhanh, sâu và cải thiện trạng thái tâm lý. Do đó, thưởng thức ca cao nóng là cách tuyệt vời giúp bạn thư giãn hiệu quả. Bạn có thể cải thiện tình trạng mệt mỏi, căng thẳng do áp lực công việc và thấy thoải mái hơn chỉ với một ly cacao nóng. Thưởng thức nó trước khi đi ngủ cũng giúp bạn ngủ sâu giấc hơn.
Giúp làm đẹp da: Cacao nguyên chất tuy đắt đỏ nhưng khi uống thường xuyên giúp cải thiện việc lưu thông máu dưới da, làm da hồng hào hơn cũng như tăng sự đàn hồi và độ ẩm cho da. Bạn có thể dùng bột ca cao nguyên chất hay kết hợp với mật ong, yến mạch tạo thành hỗn hợp mặt nạ tự nhiên rồi đắp lên da mặt từ 1-2 lần một tuần để sở hữu làn da sáng mịn.
Chống các triệu chứng thiếu máu: Sắt là cần thiết cho việc sản xuất hồng cầu vì vậy là 1 thực phẩm có nhiều chất sắt, ca cao có thể giúp chống các triệu chứng thiếu máu. Thiếu sắt gây các tác dụng phụ như mệt mỏi và khó chịu. Rất may, sắt là rất nhiều trong ca cao. Để hấp thụ đúng cách, nên dùng với nguồn vitamin C tốt như trái cây tươi.
Có thể kiểm soát cân nặng: Uống ca cao làm tăng cường sự trao đổi chất và cho phép cơ thể đốt cháy nhiều calo mỗi ngày, giúp bạn kiểm soát được cân nặng. Loại hạt này cũng hỗ trợ điều chỉnh việc sử dụng năng lượng, giảm sự thèm ăn, ngăn ngừa viêm và tăng quá trình oxy hóa chất béo, tạo cảm giác no lâu.
Ngăn ngừa bệnh tiểu đường: Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Anh vào tháng 5/2016 cũng cho thấy, những người sử dụng một ít ca cao mỗi ngày cho thấy giảm tình trạng kháng insulin cũng như cải thiện men gan. Bên cạnh đó, một số nghiên cứu công bố trên Healthline cho thấy, ăn một lượng nhỏ ca cao mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường và kháng insulin.
Phòng ngừa ung thư: Có thể bạn chưa biết Flavanol trong trái cây, rau củ và các loại thực phẩm khác đã được chứng minh có đặc tính hỗ trợ phòng ngừa ung thư. Theo một nghiên cứu được đăng tải trên Tạp chí Food and Chemical Toxicology, ca cao có nồng độ flavanol cao nhất trong số tất cả các loại thực phẩm tính theo trọng lượng. Chính vì thế, tiêu thụ ca cao là cách đơn giản để bổ sung thêm flavanol vào chế độ ăn uống.
Ca cao chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn cả rượu vang đỏ hoặc trà xanh: Ca cao nguyên chất có chứa hơn 700 hợp chất và các chất chống oxy hóa. Ca cao cũng là một trong những loại thực phẩm có chứa polyphenol – 1 loại chất chống oxi hóa cao nhất. Đáng chú ý, trong 1 ly ca cao nóng chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn rượu vang đỏ, trà và cao gấp 20 lần so với quả việt quất, 119 lần so với quả chuối. Chính vì thế, tác dụng của bột ca cao còn giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch, ung thư và lão hóa tế bào.
Tốt cho hệ tiêu hóa: Nếu uống ca cao mỗi ngày bạn sẽ có hệ tiêu hóa tốt hơn nhờ các sợi xơ được tìm thấy trong ca cao nguyên chất, kích thích các enzym tiêu hóa của cơ thể.
Bột ca cao nguyên chất pha nước sôi hoặc sữa gầy, chỉ cho một chút đường là cách dùng ca cao hiệu quả nhất. Ảnh minh họa.
Những lưu ý khi sử dụng ca cao
Trong ca cao chứa caffeine. Do đó, việc tiêu thụ lượng lớn ca cao có thể gây ra các tác dụng phụ như căng thẳng, đi tiểu nhiều, mất ngủ và tim đập nhanh. Ngoài ra, ca cao có thể gây ra phản ứng dị ứng da, táo bón và có thể gây ra chứng đau nửa đầu. Nó cũng có thể gây ra các phản ứng như buồn nôn, sôi bụng và xì hơi. Một vài người dùng bơ ca cao bôi ngoài da có thể gặp phải tình trạng phát ban.
Ca cao có thể tương tác với những thuốc bạn đang dùng hay tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn. Bạn nên tham khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hay bác sĩ trước khi sử dụng ca cao.
Bên cạnh đó các sản phẩm chế biến từ hạt ca cao có thể tương tác với một số loại thuốc như thuốc kháng monoamine oxidase và theophylline. Theo Sức khoẻ & Đời sống, một số loại thuốc thảo dược cũng có thể tương tác với ca cao. Các loại nước có đường, có gas như cà phê, cola, trà khi dùng chung với ca cao có thể làm bạn bị kích động. Ca cao có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm catecholamin trong nước tiểu, axit vanillyl và thời gian máu đông.
Muốn có một sức khỏe tốt chúng ta nên chọn ca cao nguyên chất, chưa tinh chế. Bởi ca cao nguyên chất, chưa tinh chế được lên men và sấy khô, vì thế có nhiều giá trị dinh dưỡng hơn. Ca cao nguyên chất cũng có khả năng “nuốt chửng” nhiều hơn các thành phần tự do, nhờ thế có thể hỗ trợ hiệu quả cơ chế bảo vệ tế bào của cơ thể. Về phương diện này ca cao hiệu quả hơn hẳn nhiều loại rau xanh. Khác với hạt ca cao bình thường, trong quá trình chế biến, hạt ca cao nguyên chất được sấy khô nguyên cả lớp vỏ hạt. Chính lớp vỏ hạt chứa hàm lượng cao nhất resveratrol, tức thành phần chống oxy hóa cực mạnh. Ca cao nguyên chất có lượng resveratrol cao hơn hẳn rượu vang đỏ.
Tách quả lấy hạt cacao.
Giá ca cao tăng gần kỷ lục 50 năm qua
Theo số liệu trên Nông Nghiệp, giá ca cao kỳ hạn tại New York đã tăng trên 4.200 USD/tấn, mức cao nhất đối với mặt hàng này kể từ tháng 9/1977, vượt qua mức đỉnh năm 2011 do lệnh cấm xuất khẩu ca cao khi đó của Bờ Biển Ngà. Giá ca cao (nguyên liệu chính trong sản xuất sô cô la) đã tăng vọt khoảng 75% kể từ đầu năm đến nay.
Trước biến động kinh tế thị trường, giới chuyên gia nhận định, nguyên nhân giá ca cao tăng đột biến là do tình trạng mất mùa ở Bờ Biển Ngà và Ghana, nơi cung cấp 60% lượng ca cao cho thế giới trong bối cảnh thời tiết khắc nghiệt và nhiều vườn ca cao phải đối mặt với dịch bệnh, nông dân sử dụng ít phân bón hơn. Sản lượng ca cao ở cả 2 nước này đã giảm mạnh so với năm trước làm dấy lên lo ngại về việc thắt chặt hơn nữa thị trường vốn đã thiếu cung, theo truyền thông địa phương.
Theo dữ liệu của Trading Economics, Bờ Biển Ngà đã xuất khẩu 348.560 tấn ca cao từ ngày 1/10 đến ngày 12/11, thấp hơn 25,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Các chuyên gia phân tích trong ngành cũng lưu ý rằng diễn biến giá ca cao tăng mạnh có thể là mối đe dọa đối với nguồn cung toàn cầu do hình thái El Nino dự kiến sẽ làm Tây Phi hạn hán trong nhiều tháng tới. Tình trạng thiếu hụt nguồn cung cũng trở nên trầm trọng hơn do nhu cầu thế giới đối với hạt ca cao tăng mạnh, đặc biệt là ở những nơi sản suất sô cô la hàng đầu như châu Âu. Trong khi đó, Brazil và Bờ Biển Ngà đã bắt đầu tăng giá mặt hàng này trong những tháng gần đây.
Theo Tổ chức Ca cao Quốc tế (ICCO), thị trường ca cao toàn cầu ước thiếu hụt khoảng 116.000 tấn trong niên vụ 2022 - 2023, kéo dài từ tháng 10/2022 đến tháng 9/2023.
Đáng chú ý, Việt Nam là quốc gia châu Á sản xuất và xuất khẩu được hạt ca cao lên men chất lượng cao cho các nhà sản xuất socola, đây chính là cơ hội cho Việt Nam nói chung và cho người dân Đăk Lăk nói riêng. Theo Sở Công Thương tỉnh Đăk Lăk, toàn tỉnh hiện có trên 2000ha diện tích trồng cây ca cao, năng suất bình quân đạt 10 tạ/ha sản lượng hàng năm đạt 2.000 tấn, trồng và sản xuất ca cao thương phẩm trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk là một điểm sáng trong những năm qua.
Trúc Chi (t/h)
