KINH TẾ Đầu tư

Nhận diện những thách thức sẽ tác động đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023

Admin

Theo giới chuyên gia, những "con gió nghịch" trên toàn cầu liên quan đến xung đột Nga - Ukraine, lạm phát tăng cao, tăng trưởng chậm lại ở Trung Quốc... tác động không nhỏ đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam những tháng còn lại năm nay và năm 2023. Theo đó, phải hết sức nỗ lực GDP năm 2023 mới đạt mức 6,5%.

Tại diễn đàn "Nhịp đập Kinh tế Việt Nam: Tiếp tục phục hồi kinh tế - Các nhân tố thúc đẩy tăng trưởng” do Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội quốc gia (Bộ Kế hoạch & Đầu tư) và Chương trình Phát triển Liên hiệp quốc (UNDP) tổ chức sáng 22/11 tại Hà Nội, TS Trần Toàn Thắng - Trưởng Ban Kinh tế ngành và Doanh nghiệp cho rằng, sự phục hồi của nền kinh tế trong năm 2023 sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ việc thực hiện Chương trình phục hồi kinh tế 2022-2023.
Dự báo Việt Nam vẫn sẽ cố gắng duy trì mục tiêu ổn định lãi suất và tỷ giá, giữ mặt bằng lãi suất ở mức thấp để hỗ trợ tăng trưởng. Về chính sách tài khóa, hợp phần đầu tư của Chương trình hỗ trợ - lên đến khoảng 1,6% GDP - dự kiến sẽ được triển khai chủ yếu từ năm 2023 trở đi.
"Tuy nhiên, với nền tảng tăng trưởng khá cao trong năm 2022, tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023 sẽ chậm lại – từng bước trở về trạng thái trước COVID-19, do sức bật cầu trong nước có thể không mạnh mẽ như năm 2022. Giá cả nguyên vật liệu tăng cao bắt đầu chuyển hóa rõ nét hơn vào chi phí sản xuất. Xuất nhập khẩu có thể tăng chậm hơn so với năm 2022 do tình trạng khó khăn kéo dài của các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam. Thu hút vốn đầu tư nước ngoài dự báo vẫn ở mức thấp do các rủi ro kinh tế toàn cầu gia tăng...", ông Trần Toàn Thắng đánh giá.
TS Trần Toàn Thắng - Trưởng Ban Kinh tế ngành và Doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch & Đầu tư).
Kịch bản kinh tế Việt Nam năm 2023 phụ thuộc vào diễn biến bên ngoài như xung đột Nga - Ukraine, sự phục hồi của kinh tế toàn cầu, đặc biệt là các đối tác kinh tế lớn của Việt Nam. Cùng với đó là các nỗ lực thực hiện các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế - xã hội.
Với các yếu tố tác động như trên, theo chuyên gia này, kinh tế Việt Nam năm 2023 có thể diễn ra theo hai kịch bản. Kịch bản 1, tăng trưởng kinh tế có thể chỉ ở mức 6-6,2% nếu các yếu tố rủi ro lấn át xu hướng phục hồi đã thiết lập trong năm 2022. Kịch bản 2, khả quan hơn, tăng trưởng kinh tế có thể đạt mức 6,5-6,7% trong điều kiện quá trình phục hồi diễn ra thuận lợi hơn, các tác động từ bối cảnh quốc tế không quá lớn.
Cùng góc nhìn, theo bà Ramla Khalidi - đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, triển vọng kinh tế Việt Nam tươi sáng nhưng rủi ro đang gia tăng. Những rủi ro đối với việc tiếp tục phục hồi kinh tế chủ yếu đến từ bên ngoài. Cuộc chiến ở Ukraine, suy thoái kinh tế ở Trung Quốc, lãi suất quốc tế tăng và đồng đô la mạnh lên, và nguy cơ suy thoái kinh tế ngày càng tăng ở châu Âu có thể ảnh hưởng đến nhu cầu đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam và làm tăng rủi ro bất ổn kinh tế vĩ mô. Các nhà hoạch định chính sách sẽ cần cảnh giác, điều chỉnh chính sách tài khóa và tiền tệ kịp thời với tình hình thay đổi trên toàn cầu.
Các diễn giả thảo luận tại diễn đàn.
Cũng có những rủi ro đến từ trong nước, đặc biệt trong thị trường ngân hàng và trái phiếu, vốn rất nhạy cảm với những điều kiện thay đổi nhanh chóng trong lĩnh vực bất động sản. Tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu sẽ ngày càng đè nặng lên sản xuất nông nghiệp, sức khỏe và sự an khang của các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi mực nước biển dâng, lũ lụt, hạn hán và bão lớn.
Ông Francois Painchaud - Trưởng đại diện của IMF tại Việt Nam và Lào cho biết, việc Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng mạnh cho đến tháng 9/2022, IMF đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2022 tăng lên từ mức 6% lên 7-7,5 %.
"Tuy nhiên, do cầu bên ngoài chậm lại và điều kiện tài chính thắt chặt hơn, chúng tôi đã hạ dự báo tăng trưởng trong năm 2023 xuống 5,8%. Lạm phát dự kiến sẽ tăng lên trước khi dần trở lại dưới mức 4%", ông Francois Painchaud chia sẻ.
TS Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV.
Trong khi đó, TS Cấn Văn Lực nhận định, chúng ta đâu đó đã và đang qua được lạm phát toàn cầu. Tuy nhiên, khó khăn và thách thức với kinh tế Việt Nam trong năm tới còn rất nhiều. Theo đó, tăng trưởng sẽ bị chậm lại và lạm phát lại cao hơn. Kịch bản tăng trưởng GDP ở mức 6 - 6,5%, lạm phát sẽ ở mức 4 - 4,5%.
"Chúng ta phải hết sức phấn đấu mới đạt được mức tăng trưởng 6,5% bởi xuất khẩu, đầu tư, du lịch... sẽ bị tác động bởi tình hình quốc tế trong bối cảnh suy thoái nhẹ", chuyên gia Cấn Văn Lực nói.
Từ những phân tích trên, tại diễn đàn các chuyên gia cho rằng, để đối phó với những thách thức này, các chính sách cần được tính toán, phối hợp và truyền thông một cách cẩn trọng để quản lý những rủi ro tiêu cực và giảm bớt sự đánh đổi chính sách, đặc biệt là sự đánh đổi giữa tăng trưởng và lạm phát.
Trong bối cảnh hiện nay, chính sách tiền tệ cần tập trung vào ổn định giá cả. Nên cân nhắc vị thế chính sách tiền tệ thắt chặt hơn nếu áp lực lạm phát gia tăng. Bảo vệ sự ổn định tài chính vẫn nên là ưu tiên hàng đầu. Mặc dù chất lượng tài sản ngân hàng đã được cải thiện kể từ cuối năm 2021, rủi ro tiêu cực đối với tăng trưởng tăng lên, căng thẳng trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp, điều kiện thanh khoản ngân hàng thắt chặt hơn và lãi suất cao đòi hòi phải giám sát chặt chẽ rủi ro ổn định tài chính. Các chính sách tài khóa cần linh hoạt và nhắm trúng đối tượng hơn nếu áp lực lạm phát tăng lên.
Qua đó mới đẩy nhanh quá trình phục hồi sau đại dịch COVID-19 của Việt Nam trong ngắn hạn và đảm bảo tăng trưởng kinh tế bao trùm và bền vững trong dài hạn.